sotosblog

Μιλώντας το Σάββατο με έναν πολύ αξιόλογο φίλο, τον Νικόλα, πληροφορήθηκα την άποψή του ότι ένα από τα σοβαρότερα μειονεκτήματα της χώρας μας στο στίβο του διεθνούς ανταγωνισμού είναι η απουσία ρητής και συγκεκριμένης κατεύθυνσης. Και μιλώντας για στίβο του διεθνούς ανταγωνισμού, εννοούσε τα πάντα: την άμυνα, τους εξοπλισμούς, το εμπόριο· τα πάντα: ακόμα και εκείνα που ανήκουν στη σφαίρα της συνεργασίας και άλλες υψηλότερες σφαίρες. Όπως κατάλαβα, προτιμούσε τον όρο «ανταγωνισμός», διότι, κακά τα ψέμματα, ακόμα και στην συνεργασία, τον πολιτισμό, παντού, ανταγωνισμός υπάρχει, όταν μιλάμε για διεθνή στίβο.

Μου εξηγούσε ότι, λ.χ., οι Αμερικανοί λειτουργούν μέσα σε ένα σαφέστατο, ξεκάθαρο, ρητό και εκπεφρασμένο δόγμα, που τα εξηγεί όλα· κάθε πτυχή της συμπεριφοράς τους. Το επίσημο δόγμα τους λέει: 1. Προστατεύουμε την Επικράτειά μας, 2. Το λαό μας, και 3. Τον τρόπο ζωής μας. Το πλήγμα στους Δίδυμους Πύργους αφορά στην Επικράτεια και τους δίνει πάτημα να στελνουν στρατεύματα στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν. Η αρπαγή ομήρων στο Ιράν αφορά στο λαό τους, και υποδεικνύει επιχείρηση με ελικόπτερα σε ξένο εδάφος επί προεδρίας Κάρτερ· απονέμει τελικά και ένα Όσκαρ στο «Άργκο». Το ότι εμείς παρακολουθούμε το «Άργκο», αγωνιούντες σε όλον τον πλανήτη για την βραδιά των Όσκαρ, μάλλον αφορά στον τρόπο ζωής τους· και στην τεχνική της προστασίας του από μέρους τους.

Ενώ εμείς, μου έλεγε, δυό λαλούν και τρεις χορεύουν. Κάθε χρόνο άλλα· κάθε δεκαετία άλλα. Τη μία κίνδυνος από Βορρά, την άλλη από Ανατολή· τη μία για όλα φταίνε οι Εβραίοι, την άλλη μπράβο για το άνοιγμα στο Ισραήλ· τη μία παραδοσιακά εδέσματα, την άλλη Μακντόναλντς· στη μια μεριά αγροτουρισμός, στην άλλη Φαληράκι της Ρόδου: μεθυσμένοι Εγγλέζοι μας δείχνουν τους πισινούς τους μερικά χιλιόμετρα από το Μουσείο της Ακρόπολης· για να ‘κονομάει τελικά το Star Channel με αυτού του είδους την αγκιτάτσια. Δικό μας επίσημο δόγμα: απ’ όλα έχει ο μπαχτσές, κουτσοί στραβοί στον Άγιο Παντελεήμονα.

Αυτά μου έλεγε ο φίλος μου· και δεν μου ήταν καινούργια. Τα είχα σκεφθεί· από καιρό. Είχα μάλιστα διερωτηθεί μήπως επρόκειτο για μιαν αλήθεια που ίσχυε όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά για όλη την Ευρώπη. Είδικά καθώς έβλεπα την Γηραιά Ήπειρο να παραδίδεται στον αμερικάνικο τρόπο ζωής, ανήμπορη να δείξει νειάτα, κάποια αλκή μέσα στα γηρατειά της. Ως προς δε την Ελλάδα, είχα καταλήξει στο συμπέρασμα ότι αυτή μας η χύμα κατάσταση δεν ήταν δα και τόσο κακό πράγμα. Μας παρείχε σε ύποπτους καιρούς μέσα σε ένα πολύ ανταγωνιστικό κόσμο τουλάχιστον  την δυνατότητα μιας ευελιξίας  –μιας ευελιξίας-πρόσθετο όπλο, ημών των αδυνάμων έναντι των άκμπτων ισχυρών. Δεν ξέρω αν ήταν σωστό το συμπέρασμά μου· σίγουρα όμως ήταν ανακουφιστικό, καθώς με βοηθούσε να μετριάζω πολλές φορές την οργή μου απέναντι στα κάθε λογής εκφυλιστικά φαινόμενα, που εξευτέλιζαν στα μάτια μου την ίδια μου την χώρα.

Π. χ., θλιβόμουν λιγότερο από τον προσφιλή μου μπλόγκερ, τον «Καρτέσιο«, που εμείς εδώ παρακολουθούσαμε Harlem Shake στο Θησείο, την ίδια ώρα που μιλούνια οι Ισπανοί είχαν ξεχυθεί στους δρόμους κατά της κυβερνητικής πολιτικής. Έλεγα μέσα μου, Πανηγυρικούς του Ισοκράτη έχουμε ως σημείο αναφοράς, να μην είμαστε για τα πανηγύρια; Κι ας το έλεγα τούτο σαν μια επιπλέον θλίψη, στην παραδοχή ότι ο Ισοκράτης έχει πέσει στα χέρια εμποράκων, που πουλάνε ελληνοληψία στην τηλεόραση, με άλλοθι βιβλία και κέρδη από αυτά· σε μιαν εποχή, ωστόσο, που όλα, μα όλα, παρακαλώ, κυκλοφορούν πια δωρεάν στο Ίντερνετ, χάρη στη σοβαρή και ακούραστη δουλειά σπουδαίων Ελλήνων και ξένων επιστημόνων. Βαρύτερη θλίψη, ασήκωτη, να βλέπω αυτούς τους εμποράκους να ψηφίζονται στη Βουλή.

Στο μεταξύ τα περιθώρια στένεψαν, σφίξαν τα λουριά, the game is over που είπε και ο Γιούγκερ. Κι έτσι η Ελλάδα αποκτά τώρα, θέλει-δεν θέλει, προσανατολισμό –δόγμα. Ξηγημένο κιόλας. Υπαγορευμένο από τας Ευρώπας –την μπαγκέτα, ορατή ή αόρατη είμαι βέβαιος ότι την κρατάει ο Αμερικάνος –δικός του ο τρόπος ζωής, και τον προστατεύει μελετημένα, στρατολογώντας εκατομμύρια πιθήκους.

Έτσι, λοιπόν, διαπιστώνω κι εγώ ότι το αρχικό μου συμπέρασμα περί ευελιξίας, η τεχνητή μου ανακούφιση, με τα καλά της και τα στραβά της, έλαβε τέλος. Ήταν ως εδώ· τέρμα τα δίφραγκα! Από εδώ και πέρα μόνο τάληρα –οι πολύ παλαιοί γνωρίζουν αυτήν την έκφραση που έλεγαν κάποτε οι εισπράκτορες στα λεωφορεία. Αποκτήσαμε πλέον δόγμα κι εμείς ρητό και ξεκάθαρο! Ποιο είναι τώρα το δόγμα μας μετά το game over; Ε; Το χρυσάφι από τις Σκουριές. Αυτό είναι!

Ένας άλλος φίλος μου, ο Γιώργος, αγαπημένος και αυτός και πολύ αξιόλογος, μου θύμισε την Κυριακή, μια ημέρα μετά τον Νικόλα, ότι στις Σκουριές έχει πράγματι χρυσάφι· αλλά αλλοιώτικο. Μου θύμισε, δηλαδή, ότι από εκεί γύρω καταγόταν ο Αριστοτέλης. Έγραψε και άρθρο σε εφημερίδα, με τίτλο «Ο Αριστοτέλης δεν μένει πλέον σε αυτή τη χώρα!»· για να το θυμίσει και σε όσους άλλους τον διαβάζουν… Χα!

Νίκο, Γιώργο, τώρα σκουριές· με το σίγμα μικρό και με μεγάλη σφραγίδα. Πού; Εδώ· εδώ, που κάποτε πιστεύαμε ότι κακιά σκουριά δεν πιάνει.