Το κουίζ των τεσσάρων «Π»
by Sotos
Σπαρταριστός για τον τηλεθεατή ο σημερινός διάλογος μεταξύ δημοσιογράφων και Θόδωρου Πάγκαλου σε πρωινή εκπομπή, όπου ο –εισέτι– Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης, μεταξύ άλλων, εξήγησε τους λόγους για τους οποίους αποφάσισε να μην είναι υποψήφιος στις προσεχείς εκλογές, λέγοντας ότι, μολονότι οι δημοσκοπήσεις τον δείχνουν καθαρά σε δεύτερη, εκλόγιμη θέση μεταξύ των συνυποψηφίων του στις προτιμήσεις των εκλογέων της Περιφέρειας Αττικής, τίθεται –συνειδησιακώς για τον ίδιο– θέμα ηλικίας, διότι, όπως απεκάλυψε, θα είναι 78 ετών στη λήξη της νέας κοινοβουλευτικής συνόδου, αφού σήμερα είναι ήδη 73-74. Πάραυτα ερωτηθείς από τη νεαρά συμπαρουσιάστρια κατά πόσον προβλέπει ότι η θητεία της νέας Βουλής, που θα προκύψει από τις εκλογές, θα διαρκέσει όντως πλήρη τέσσερα χρόνια –οι κυρίες τα πιάνουν αμέσως αυτά που έχουν να κάνουν με ηλικίες– δήλωσε ότι δεν αναμένει κάτι τέτοιο, αλλά, αντιθέτως, υπολογίζει το χρονικό όριο ζωής της στα δύο έτη κατά μέγιστο. Στο θέμα δεν δόθηκε συνέχεια, φαντάζομαι από ευγένεια προς έναν ηλικιωμένο. Σας λέω… σπαρταριστά πράγματα!
Η ιλαρότητα του περιστατικού δεν θα είχε αξία καμιάς μνείας, αν, στην ίδια συνέντευξη, ο εν λόγω δεν επανήρχετο στα περί του «μαζί τα φάγαμε», υποστηρίζοντας ότι εμμένει σε αυτή την εκπεφρασθείσα άποψή του και ότι αισθάνεται κατά τούτο δικαιωμένος. Επανέλαβε μάλιστα παλαιότερη απειλή του –διότι μόνον ως απειλή μπορεί να εκληφθή– ότι είναι σχεδόν έτοιμος να συγγράψει και θεωρητικό πόνημα περί της έννοιας της συνευθύνης στη δημοκρατία –ο όρος «συνευθύνη» χρησιμοποιείται μάλλον ως λόγια εκδοχή του «μαζί τα φάγαμε».
Έχω πρόσφατα υποστηρίξει ότι αυτό το θέμα είναι μείζον και θεωρώ ότι υπερβαίνει τα όρια της απλώς πνευματώδους κριτικής. Επειδή δε ο εν λόγω έσπευσε να διασκεδάσει τις εντυπώσεις, αυτή τη φορά διευκρινίζοντας ότι δεν αναφέρεται σε «ίση ευθύνη» πολιτών και πολιτικής τάξης· επειδή, επίσης, οσμίζομαι ότι με τη συγγραφική προαναγγελία επιχειρείται και θεωρητικού τύπου συσκευασία των συγκεκριμμένων πεποιθήσεών του δια πάσαν χρήση· κι επειδή, τέλος, πολύ φοβούμαι ότι υπάρχουν, ατυχώς, συμπολίτες μας με ασθενή συναισθηματική κράση, ευάλωτοι στα σοφιστικά τεχνάσματα, φρονώ ότι θα ήταν σκόπιμο εδώ να προηγηθεί, ενόψει ενός τέτοιου εκδοτικού κατασκευάσματος, η στοιχειώδης περί συνευθύνης παρατήρηση ότι αρκεί να ανατρέξει κανείς σε ένα, όποιο, συνηθισμένο λεξικό, για να ανιχνεύσει, ή να πιστοποιήσει, τη διαφωτιστική, όσο και διδακτική διαφορά ανάμεσα στον όρο «υπεύθυνος» και στον όρο «υπόλογος» -τόσο διαφωτιστική και διδακτική που θα παρηγορήσει ακόμη και τους πλέον επιρρεπείς στο αίθημα της ενοχής και το αυτομαστίγωμα.
&
Με την ευκαιρία: Όσοι επισκέπτονται αυτό το μπλογκ θα έχουν προσέξει ότι η πρώτη ανάρτηση είναι μόνιμα στην ίδια θέση, κάτω από μιας υψηλής αξίας ρήση ενός μεγάλου ιταλού ζωγράφου: προηγείται σταθερά όλων των υπολοίπων αναρτήσεων και κάθε νεότερη πάντοτε έπεται. Πρέπει, βέβαια, να παραδεχθώ ότι είναι έτσι διατυπωμένη, ώστε να γεννά το ερώτημα «τι θέλει να πει ο ποιητής;»· πάντως, γίνεται εύκολα αντιληπτή στον καθένα αμέσως μετά την πρώτη ανάγνωση. Πόσο βάσιμη είναι, θα το δείξει ο χρόνος. Για να τη φρεσκάρω, αξίζει, νομίζω, να συμπληρωθεί και από μια σπαζοκεφαλιά: το κουίζ των τεσσάρων «Π»· των τεσσάρων «Π», που εκπροσωπεί το ένα από τα δύο σκέλη αυτής της, κατά τη γνώμη μου, προφητικής στιχομυθίας.
Ποια είναι αυτά τα τέσσερα «Π»; Αυτό είναι το κουίζ. Μοιάζει δύσκολο, αλλά δεν είναι. Σας έχω, άλλωστε, ήδη σχεδόν αποκαλύψει το ένα…
Πρέπει να αποκαλύψεις και τη λύση κάποια στιγμή. Γιά την περίπτωση Πάγκαλου, η γραφίδα σου χρωστάει ειδικό πόνημα. Πως το βαφτιστήρι του Σοφοκλή Βενιζέλου, με λαμπρές σπουδές και συνδαιτιμών και φίλος όλης της λαμπρής ελληνικής διανόησης του Παρισιού, σκοντάφτοντας πάνω στο μακαρίτη Ανδρέα κατέληξε όπως κατέληξε. Επιπροσθέτως δε τι ποροιωνίζεται η μάλλον βάσκανος μοίρα του και γιά τον έτερο βουλιμικό εκ του ασφαλούς θύτη του τελευταίου των Παπανδρέου ;
Συμφωνώ. Ωραία τα λες. Να τ’ αποκαλύψω; Τι ν’ αποκαλύψω; Ό, τι είναι ήδη γνωστό; Εντάξει, θα τ’ αποκαλύψω, αλλά σιγά-σιγά. Άλλωστε, νομίζω ήδη «ακούμπησες» το δεύτερο.
Αν και δεν γνωρίζω την διαδρομή του κ. Πάγκαλου, καθ’ ότι γεννημένος μετά τη χούντα, είναι μεγάλο κρίμα ένας πραγματικά πανέξυπνος άνθρωπος -δεν χωρά αμφιβολία γι’ αυτό- που θα μπορούσε να βοηθήσει ουσιαστικά την χώρα του, να έχει καταντήσει…περίγελος.
Είναι δυνατόν ένας πραγματικά ευφυής άνθρωπος να γίνεται περίγελως; Νομίζω πως όχι. Να μη συγχέουμε κάποιους που βίωσαν ή βιώνουν περιστασιακή επιτίμηση από κάποιους που δεν τους καταλάβαιναν, επειδή το αντικείμενο δεν τους αφορούσε εν τέλει. Ένας άνθρωπος που γίνεται λαϊκός περίγελως, ενώ το αντικείμενό του είναι ο λαός, δεν πιστεύει ειλικρινά στη δημοκρατία. Και τότε το «περίγελως» είναι μάλλον επιεικής χαρακτηρισμός… Το σχόλιό σου πυροδότησε έναν προβληματισμό, που θεωρώ ότι άξιζε τον κόπο.
θυμάμαι οτι παραδοσιακά ο πάγκαλος παρά το αμαρτωλό του γενεαλογικό δένδρο ήταν ένας χαρισματικός και ευφυής πολιτικός. Δεν αρνούμαι οτι συμφώνησα πολλές φορές μαζί του στο παρελθόν, όλως τυχαίως σε πράγματα που έχει πει όταν ήταν εκτός κυβέρνησης. Τυχαίο; δεν νομίζω. Τώρα πλέον έχει το ακαταλόγηστο: ουκ γαρ έρχεται μόνο του. Καλή τύχη του εύχομαι στο συγγραφικό του έργο και να προσπαθήσει να μη σκάσει πραγματικά απο το φαί και να αφήσει και κανέναν άλλο να φάει.